Pertev Paşa Külliyesi’ndeki Mezar Taşları

Pertev Mehmet Paşa Kimdir?

Aslen Hersekli olan Pertev Mehmet Paşa, Defterdar İskender Çelebi’nin kölelerindendir. İskender Çelebi’nin öldürülmesinden sonra saraya alınmış, ilk önce kapıcıbaşı daha sonra ise Yeniçeri ağası olmuştur. Yeniçeri ağasıyken yükselerek 1554’te Rumeli Beylerbeyi, 1557’de IV. Vezir olmuştur. 1566 yılında Zigetvar Seferi sırasında II.Vezir olan Pertev Mehmet Paşa, bir süre sonra serdarlığa atanmıştır. Denizcikle ilgisi olmadığı halde donanma serdarlığına atanan Pertev Mehmet Paşa, yenilgiyle sonuçlanan İnebahtı Deniz Savaşı’ndan sonra görevinden alınarak II. Vezirliğe atanmıştır. 1572 yılında vefat etmiştir.

Külliyenin Tarihçesi

Pertev Mehmet Paşa Külliyesi, İzmit’te yapılmış olan bir menzil (konaklama yeri) külliyesidir. Pertev Mehmet Paşa adına -ölümü sonrası vasiyeti gereğince- kethüdası Sinan Ağa tarafından Mimar Sinan’a 1579 yılında yaptırılmıştır. Külliye ilk yapıldığında; cami, kervansaray, sıbyan mektebi, aşevi, çeşme ve dükkânlardan oluşmaktaydı. Bu birimlerden günümüze sadece; cami, şadırvan, sıbyan mektebi, hamam (harabe vaziyette) ve çeşme ulaşabilmiştir.

Pertev Mehmet Paşa Külliye’sini oluşturan yapıların, çeşitli tarihlerde (1719, 1764, 1858, 1952-1961 arası, 1999 sonrası) onarım gördüğü vesikalardan anlaşılmaktadır. Özellikle 1719 tarihinde yaşanan deprem felaketinde hasar gören cami, imaret, hamam ve hanın onarımı için İstanbul’dan ustalar gönderilmiştir.

Külliyedeki Mezar Taşları

Pertev Mehmet Paşa Külliyesi içerisinde (doğu kenarında, avlu içerisinde) bazı mezar taşları bulunmaktadır. Buradaki mezar taşları, külliyenin eski haziresinden (cami yanındaki küçük mezar) günümüze ulaşmayı başarmıştır…

Bu mezar taşları kimlere ait diye merak edip biraz araştırdığımızda ilginç sonuçlar çıktı karşımıza. Araştırmamız sonucu elde ettiğimiz bilgileri sizlerle paylaşmak istiyoruz…

İbrahım Ağa’ya Ait Mezar

İbrâhîm Ağa
Rûhu içün
Fâtiha okuya
Allah rahmet
îde âna
Şevvâlu’l-mukerrem
sene
1062

İbrahim Ağa’nın ruhu için fâtiha okuyana da Allah rahmet etsin!
10/1652

Kölezâde Mahzenci Hacı Osman Ağa’ya Ait Mezar

 

Huve’l-Bâkî
El çeküp bi’l-cümle itdim bekâya rihletî
Terk idüb gerûye mâl-i mülkû devletî
Kim gelüp kabrim ziyâret iden ihvânımız
Okusunlar rûhum içün “Kul huvallâh” âyetî
Merhûm ve mağfûr Kölezâde
Mahzenci el-Hâc Osmân Ağa’nın
Rûhuna rızâen lillâhi fâtiha
Fî sene 1277

Bâkî olan yalnız O’dur!
Her şeyden el çekip ebediliğe yolculuk edeyim
Bırakayım geriye malı, mülkü ve devleti
Ki, kabrime gelip ziyaret eden kardeşlerimiz
Okusunlar ruhum için “Kul huvellâh” âyetini
Rahmet ve mağfirete kavuşmuş olan Kölezâde
Mahzenci Hacı Osman Ağa’nın ruhuna Allah rızası için fâtiha!
1860

İzmit Vâlisi Mehmet Vahît Paşa’ya Ait Mezar Taşı

Lâ ilâhe illallâh
Muhammedun Rasûlullâh
Merhûm Râğıb Efendi
Zâde mîr-i mîrân-i kirâm’dan
İzmîd mutasarrıfı
Muhammed Vahîd Paşa
Rûhiyçün fâtiha
Fî 21 muharrem sene 1275

Allâh’tan başka ilâh yoktur
Hz. Muhammed (s.) ise Allâh’ın elçisidir
Rahmetli Râgıp Efendi’nin oğlu
Değerli emirlerin emîri İzmit vâlisi
Mehmet Vahît Paşa’nın ruhuna fâtiha
21/01/1275
31/08/1858

Pertev Paşa’nın Oğlu Seyyit Hacı Ahmet Ağa’ya Ait Mezar

Kad intekale el-merhûm
İlâ rahmeti Rabbihî el-Gafûr
Pertev Paşa evlad
larından Mütevellî es-Seyyid
el-Hâc Ahmed Ağa
...

Çok mağfiret edici olan Rabbisinin rahmetine muhtaç olan rahmetli Pertev Paşa’nın çocuklarından Vakıf Mütevellisi Seyyit, Hacı Ahmet Ağa vefat etmiştir
...

Pertev Mehmet Paşa Külliyesi içerinde metfun bulunan, adı bilinen veya bilinmeyen bütün vefat etmişlere Yüce yaratıcıdan rahmet ve mağfiret dileklerimizi sunuyoruz…