Bitinya Kralı Nikomed tarafından kurulan İzmit şehri, coğrafi konum itibariyle Asya ve Avrupa kıtalarını birbirine bağlayan önemli ticaret yollarının geçtiği bir nokta üzerinde bulunmaktadır. Bu jeopolitik ve stratejik konumun doğal sonucu olarak, İzmit her dönem ilgi duyulan bir şehir olmuş, bu kent için birçok medeniyet birbirleriyle sürekli mücadele etmişlerdir.
Uzun bir süre Roma ve Bizans’ın egemenliği altında kalmış olan İzmit, Osmanlı Sultanı Orhan Gazi tarafından 14. yüzyılın ikinci çeyreğinde fethedilerek, bir Türk yurdu haline getirilmiştir.
Fetihten sonra Osmanlı coğrafyasının farklı bölgelerinden getirilerek bu şehre iskân edilen Türk oymak, aşiret ve cemaatleri, İzmit’in yeniden inşa edilmesinde önemli gayretler sarf etmişlerdir.
İzmit’in Türkleşmesi ve İslamlaşması dönemini başlatan bu unsurların sosyolojik tabakalarını inceleyen herhangi bir çalışmanın şuana kadar yapılmamış olması büyük bir eksikliktir. Bu eksikliğin en büyük nedeni Osmanlı Devleti’nin ilk zamanları hakkında bilgi içeren kaynakların yetersiz olmasıdır.
Tarih ilmiyle meşgul olan araştırmacıların karşısına çeşitli kaynaklarda zaman zaman bazı bilgiler çıkmaktadır. Ama şüphesiz ki, bu konuyla ilgili asıl ana kaynak merkezi Osmanlı Arşivi’dir. Başbakanlık’a bağlı olan bu arşivde yapılabilecek uzun ve detaylı bir araştırma sonucu önemli bilgiler elde edilebilir.
Osmanlı Arşivi kaynaklarının dışında; Cevdet Türkay’ın “Başbakanlık Arşivi Belgelerine Göre Osmanlı İmparatorluğu’nda Oymak, Aşiret ve Cemâatler”, Cengiz Orhonlu’nun “Osmanlı İmparatorluğu’nda Aşiretlerin İskanı”, Ahmet Refik Altınay’ın “Anadoluda Türk Aşiretleri”, Faruk Sümer’in “Oğuzlar(Türkmenler)”, Yusuf Halaçoğlu’nun “XVIII.Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nun İskan Siyaseti ve Aşiretlerin Yerleştirilmesi” adlı çalışmalar, bu konular hakkında bilgi içeren önemli eserlerdir.
Şimdi, Başbakanlık Osmanlı Arşivi’ndeki bazı belgeler ve yukarıda isimlerini zikrettiğimiz yazarların eserlerinin ışığı altında, Kocaeli’ne yerleştirilen -çoğu Türkmân ve Yörükân taifesinden olan- oymak, aşiret ve cemâatler hakkında bilgi vermeye çalışalım.
| Adı | Grubu | Bulunduğu Yer |
| Adamanlı(Adamanlu) | Konar-Göçer Türkmân Taifesinden | Kocaeli |
| Ağaclı(Ağaclu) | Kocaeli | |
| Akyazı | Kocaeli | |
| Akyazılı(Akyazılu) | Kocaeli | |
| Alefli(Aleflü) | Göçebe Taifesinden | Kandıra |
| Aliler | Yörükân Taifesinden | Kandıra |
| Alili(Alilü) | Yörükân Taifesinden | Kandıra |
| Arman | Kandıra | |
| Arslanbeğ | Yörükân Taifesinden | Kocaeli |
| Arslanbeğli(Arslenbeğlü) | Yörükân Taifesinden | Kocaeli |
| Aydın Beğli | Türkmân Yörükânı Taifesinden | Kocaeli |
| Aydın | Türkmân Yörükânı Taifesinden | Kocaeli |
| Aydın Türkmânı(Aydınlu) | Türkmân Yörükânı Taifesinden | Kocaeli |
| Aydınlar | Türkmân Yörükânı Taifesinden | Kocaeli |
| Aydınlı(Aydınlu) | Türkmân Yörükânı Taifesinden | Kocaeli |
| Badılı(Badılu) | Konar-Göçer Türkmân Ekrâdı Taif. | Kocaeli |
| Badili(Badilü) | Konar-Göçer Türkmân Ekrâdı Taif. | Kocaeli |
| Badilliler | Konar-Göçer Türkmân Ekrâdı Taif. | Kocaeli |
| Badillü | Konar-Göçer Türkmân Ekrâdı Taif. | Kocaeli |
| Bayramlı(Bayramlu) | Yörükân Taifesinden | Kocaeli |
| Bedir | Yörükân Taifesinden | Kocaeli |
| Bedirler | Yörükân Taifesinden | Kocaeli |
| Bedirli(Bedirlü) | Yörükân Taifesinden | Kocaeli |
| Bilâllı(Bilâllu) | Yörükân Taifesinden | Kocaeli |
| Bucaklı(Bucaklu) | Yörükân Taifesinden | Kocaeli |
| Çağırgan | Konar-Göçer Türkmân Yörükânı Taif. | Kocaeli |
| Çağırganlı(Çağırganlu) | Konar-Göçer Türkmân Yörükânı Taif. | Kocaeli |
| Çağırkanlı(Çağırkanlu) | Konar-Göçer Türkmân Yörükânı Taif. | Kocaeli |
| Çakal | Konar-Göçer Türkmân Taifesinden | Kandıra |
| Çakallar | Konar-Göçer Türkmân Taifesinden | Kandıra |
| Çakallı(Çakallu) | Konar-Göçer Türkmân Taifesinden | Kandıra |
| Çepni(Çepnili-Çepnilü-Çepnibor) | Konar-Göçer Türkmân Yörükânı Taif. | İznikmid |
| Çerkesli(Çerkeslü-Çerkezli) | Yörükân Taifesinden | Kocaeli |
| Denizceli(Denizcelü) | ||
| Dündar | Konar-Göçer Türkmân Yörükânı Taif. | Kocaeli |
| Dündarlı(Dündarlu-Dindar-Dindarlı) | Konar-Göçer Türkmân Yörükânı Taif. | Kocaeli |
| Erik | Yörükân Taifesinden | Karamürsel |
| Erikler | Yörükân Taifesinden | Karamürsel |
| Erikli(Erüklü) | Yörükân Taifesinden | Karamürsel |
| Gedikler | Yörükân Taifesinden | Kocaeli |
| Gedikli(Gediklü) | Yörükân Taifesinden | Kocaeli |
| Genceli(Gencelü) | Türkmân Taifesinden | Kocaeli |
| Gencli(Genclü) | Türkmân Taifesinden | Kocaeli |
| Gölköprü | Yörükân Taifesinden | Kandıra |
| Göremezli(Göremezlü) | Konar-Göçer Türkmân Taifesinden | Kocaeli |
| Hamzahacılar | Konar-Göçer Türkmân Taifesinden | Kocaeli |
| Hamzahacılı | Konar-Göçer Türkmân Taifesinden | Kocaeli |
| İlbeğli(İlbeğlü) | Türkmân Taifesinden | İzmid |
| Karaahmed | Konar-Göçer Yörükânı Taifesinden | Karamürsel |
| Karaahmedli(nâm-ı d. İshakhaculu) | Konar-Göçer Yörükânı Taifesinden | Karamürsel |
| Karaahmedoğlu | Konar-Göçer Yörükânı Taifesinden | Karamürsel |
| Karaali | Yörükân Taifesinden | Gebze |
| Karaalililer(Karaalili-Karaalili) | Yörükân Taifesinden | Gebze |
| Karaalioğlu(Karaalioğulları) | Yörükân Taifesinden | Gebze |
| Karabâli | Ekrâd Taifesinden | İznikmid |
| Karabâlili(Karabâlilü-Karabâlilü) | Ekrâd Taifesinden | İznikmid |
| Karaca | Türkmân Yörükânı Taifesinden | Kocaeli |
| Karacalar(Karacalı-Karacalu) | Türkmân Yörükânı Taifesinden | Kocaeli |
| Karacayurd(nâm-ı diger Bespan) | Konar-Göçer Türkmân Taifesinden | Kocaeli |
| Karamanlar | Konar-Göçer Türkmân Taifesinden | Karamürsel |
| Karamanlı(Karamanlu) | Konar-Göçer Türkmân Taifesinden | Karamürsel |
| Karatekeli(Karatekelü) | Konar-Göçer Yörükân Taifesinden | Kocaeli |
| Kayalar | Türkmân Yörükânı Taifesinden | İznikmid |
| Kayalı(Kayalu) | Türkmân Yörükânı Taifesinden | İznikmid |
| Kaymas(Kaymaz) | Türkmân Yörükânı taifesinden | Kandıra |
| Kaymaslı(Kaymaslu) | Türkmân Yörükânı taifesinden | Kandıra |
| Kaymaş | Türkmân Yörükânı taifesinden | Kandıra |
| Kaymazlar | Türkmân Yörükânı taifesinden | Kandıra |
| Kaymazlı(Kaymazlu) | Türkmân Yörükânı taifesinden | Kandıra |
| Kazıktı(Kazıklu) | Türkmân Yörükânı Taifesinden | Kocaeli |
| Kılıc | Türkmân Ekrâdı Taifesinden | İznikmid |
| Kılıclı(Kılıclu-Kılınclu) | Türkmân Ekrâdı Taifesinden | İznikmid |
| Kınık | Türkmân Yörükânı Taifesinden | Gebze |
| Kınıklı(Kınıklu) | Türkmân Yörükânı Taifesinden | Gebze |
| Kızılcaali | Yörükân Taifesinden | Kandıra |
| Kızılcaalili(Kızılcaalilü) | Yörükân Taifesinden | Kandıra |
| Kızılkoyunlu | Konar-Göçer Türkmân Ekrâdı Taif. | İznikmid |
| Köseler | Konar-Göçer Türkmân Yörükânı Taif. | İznikmid |
| Köseli(Köselü) | Konar-Göçer Türkmân Yörükânı Taif. | İznikmid |
| Köselioğlu(Köseoğlu-Köselüoğlu) | Konar-Göçer Türkmân Yörükânı Taif. | İznikmid |
| Madanlı(Modanlu) | Türkmân Ekrâdı Taifesinden | Kocaeli |
| Marifetli(Marifetlü) | Yörükân Taifesinden | Kocaeli |
| Mecidköy(Mecidlü) | Yörükân Taifesinden | Gebze |
| Modanlı(Modanlu) | Türkmân Ekrâdı Taifesinden | Kocaeli |
| Modanlı(Modanlu) | Türkmân Ekrâdı Taifesinden | Kocaeli |
| Odmanlı(Odmanlu) | Türkmân Taifesinden | Kocaeli |
| Orhanlar | Yörükân Taifesinden | Gebze |
| Orhanlı Yörüğü | Yörükân Taifesinden | Gebze |
| Orhanlı(Orhanlu) | Yörükân Taifesinden | Gebze |
| Ömerler | Yörükân Taifesinden | İznikmid |
| Ömerli(Ömerlü-Ömeroğlu) | Yörükân Taifesinden | İznikmid |
| Pehlüvanlı(Pehlivanlu) | Türkmân Taifesinden | Kocaeli |
| Pehlüvanoğlu(Pehlivanlıoğlu) | Türkmân Taifesinden | Kocaeli |
| Resûlfakihli(Resûlfakihlü) | Yörükân Taifesinden | Gebze |
| Salarlı(Salarlu) | ||
| Türkmân Taifesinden | İznikmid | |
| Saraylı(Saraylu) | Yörükân Taifesinden | Kandıra |
| Sarucaali(Sarıcaali) | ||
| Sekbân | Yörükân Taifesinden | İznikmid |
| Sekbanlı(Sekbanlu) | İznikmid | |
| Sekbânlı(Sekbânlu) | Yörükân Taifesinden | İznikmid |
| Sinân | Yörükân Taifesinden | Kandıra |
| Sinânlar | Yörükân Taifesinden | Kandıra |
| Sinânlı(Sinanlu-Sinanoğlu) | Yörükân Taifesinden | Kandıra |
| Şeyh | Türkmân Yörükânı Göçebe Taifesinden | Kocaeli |
| Şeyhbizinli(Şeybozanlu) | Konar-Göçer Türkmân Ekrâd Taif. | İznikmid |
| Şeyhler | Türkmân Yörükânı Göçebe Taifesinden | Kocaeli |
| Şeyhli Türkmânı | Türkmân Yörükânı Göçebe Taifesinden | Kocaeli |
| Şeyhli(Şeyhlü- nâm-ı d.Sülübeğ) | Türkmân Yörükânı Göçebe Taifesinden | Kocaeli |
| Şuaybli(Şuaylü) | Yörükân Taifesinden | Gebze |
| Türkmân Divanı | Yörükân Taifesinden | Kandıra |
| Yayalar | Yörükân Taifesinden | Gebze |
| Yörük(nâm-ı diger Beşdepe) | Yörükân Taifesinden | İznikmid |
| Yörükler | Yörükân Taifesinden | İznikmid |
| Yörüklü | Yörükân Taifesinden | İznikmid |
01.09.2007
Yazıyı eposta ile arkadaşına gönder!
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder